Ongeveer een week geleden was het dan toch nog even heel spannend in Erbil in verband met de gevechten bij Gwer en Maxmur. Plaatsen die op circa een half uurtje van hier vandaan zijn. Niet dat ik er vaak kom, hoor. Ik zou die plaatsen niet eens zo direct weten te vinden. Mijn dagelijkse route ligt niet daar.
Zelf heb ik er overigens maar weinig van meegekregen; moest het ook doen met de berichten die ik kreeg van het thuisfront in Nederland en de schoonfamilie, vrienden en collega's in Koerdistan. Wij waren immers gewoon onderweg naar Koerdistan met de auto. En we hadden maar een beperkte toegang tot het internet onderweg.
Een dag of 3 was het heel spannend, naar het schijnt. Diverse mensen uit Erbil wilden vluchten, maar werden door de checkpoints weer teruggestuurd. De peshmerga's bij de checkpoints waren van mening dat de bewoners in Erbil niet direct gevaar liepen. Tot nog toe hebben de peshmerga’s gelijk gehad, want het leven in Erbil, zo kort na die gevechten, is weer gewoon als altijd. Mensen doen hun boodschappen, kinderen spelen buiten.
Of.... bijna gewoon. Want ik vermoed dat er toch Westerse mensen zijn vertrokken. Niet dat ik er van gehoord heb, maar omdat ik ineens vrijwel geen Westerlingen meer heb gezien in het grote winkelcentrum dat voorheen bol stond van Westerse mensen. Daar waar ik niet opviel tussen het andere winkelende publiek. Daar waar af en toe zelfs mensen mij in het Nederlands, Engels, Duits of Frans aanspraken. Maar gisteren was dat anders. Vooral bij de eetgelegenheden achterin het winkelcentrum waren ineens alle ogen op ons gericht. De tafeltjes in het midden waren sowieso minder bezet dan voorheen, maar op 1 vrouw na, die Brits leek te zijn, was iedereen, voor zover ik kon inschatten van hier. Ik voelde me alsof het weer 2008 of zelfs eerder was, in de tijd dat Westerse mensen Koerdistan nog niet “ontdekt” hadden. In de tijd dat Rebaz en ik, we hadden nog geen kinderen, Erbil bezochten en er zo’n 30 kinderen om mij heen stonden. Puur uit nieuwsgierigheid. In de tijd dat ik me een roze olifantje voelde, iets wat nog nooit iemand in zijn leven had gezien. En gisteren was dat roze-olifantjes gevoel weer even terug.
Terwijl wij evenlater zelf aan een tafeltje zaten te wachten op ons pas bestelde eten, zag ik 3 mannen aan komen lopen. Op de een of andere manier vielen ze op tussen de andere mensen. Normaal zie ik veel verschillende nationaliteiten in dat winkelcentrum, dus dat ze een redelijk donkere huidskleur hadden, was niet de reden. Ze droegen alledrie eenzelfde soort donkerblauw t-shirt. Het deed me denken aan een soort van uniform. Op de voorkant op de plaats waar een borstzakje zou kunnen zitten, stond met witte letters IRAQ geschreven. En in een fractie zag ik nog een afkorting van circa 5 letters. Ik kreeg de indruk dat ze meer beroepshalve in het winkelcentrum waren. De ene man zag ons zitten en glimlachte in het voorbijgaan even geruststellend naar ons.
Het leven in Erbil lijkt weer oke. De schrik zal er nog wel flink inzitten bij mensen die hier vorige week ineens in spanning zaten. Er kwamen ook allerlei wilde verhalen binnen, naast de verhalen die wel waarheid waren. Een filmpje van een IS-strijder die bij de Citadel in de binnenstad zou zijn, deed zijn ronde. Het bleek gemonteerd. Dat is, voor mij persoonlijk, een van de vervelendste dingen van dit IS-gebeuren: naast de dingen die ze werkelijk doen, worden er verhalen verspreid over andere dingen die ze alleen maar zeggen te hebben gedaan (eventueel met bijgaand “beeldbewijs”). Door deze propaganda-oorlog weet je niet meer wat je moet geloven. En dus lees ik maar amper over de IS-verhalen. Natuurlijk wordt er wel over gesproken, maar ik heb het gevoel dat de meesten toch weer rustiger zijn geworden. Mede door het tegengaan van de massahysterie werd Facebook een tijdje afgesloten. Geen slecht idee, denk ik. Door dit soort media is een nieuwtje zo verspreid en is paniek een makkelijke reactie op al deze berichten, of deze nu waar zijn of niet.
Ondertussen zijn er wel veel vluchtelingen. Er zijn ook veel vluchtelingen opgevangen in de kerken in Ainkawa, de christelijke wijk in Erbil. Ainkawa ligt direct naast onze wijk. Vandaag ben ik even bij een van die kerken in Ainkawa langsgeweest. Ik had nog 3 zakken met kleding staan. Kleding die ons te klein was geworden. Kleding in alle maten; van Kani, Shayan, Shayda, Ronak en ook van mij. Die zakken stonden er al een poosje, maar ik had nog geen kans gehad ze weg te brengen.
Het was even zoeken naar een kerk. Bij de eerste aan de hoofdstraat kon ik niet parkeren. Ik wist dat er meerdere kerken zijn, dus ik reed door naar een andere. De poorten van de kerktuin stonden open. Ik zag de tuin volstaan met tentjes en doeken die voor tenten door moesten gaan. Er waren veel mensen, maar het was niet overdruk. De sfeer was gemoedelijk. Mannen en vrouwen zaten rustig op het gras. Kinderen speelden of liepen wat heen en weer. Een jongetje liep met een afvalcontainer rond. Ik gaf de zakken aan een vrouw die vlakbij de poorten van de kerktuin stond. Ze nam me mee naar de tuin. Naar 2 mannen en 4 vrouwen die bij een boom zaten op de grond. Heel vriendelijke en rustige mensen. Zo kwamen ze op mij over. Communiceren ging wat moeilijk, omdat ze geen Koerdisch spraken. Slechts een jonge vrouw sprak matig Engels. Ik legde haar uit dat ik deze kleding over had en dat ze die mochten houden. Ze bedankten me en terwijl 2 vrouwen de zakken vast leeghaalden, ben ik weer weggegaan. Terug naar mijn huis, naar mijn leven. Me bedenkend dat deze mensen ook ergens hun huis hebben, maar er door de huidige situatie momenteel niet naar terug kunnen. Het is goed dat deze mensen soms je pad kruizen. Niet dat ik bedoel dat ik blij ben hoe zij nu moeten leven, maar in de zin dat je door het leven van een ander, soms beter beseft over hoeveel geluk jezelf hebt. Ze leven nu zo dichtbij; hooguit 10 minuten met de auto bij ons vandaan. Maar wat een verschil in levens. Zij in de kerktuin, wij in ons huis. Wat zou het fijn zijn voor deze mensen als ook zij weer veilig en snel naar hun huizen kunnen terugkeren.